D-Day 5- 6 Juni 1944
(This page in English)
In de nacht van 5 en op 6 juni 1944, precies 80 jaar geleden, begon op de Normandische kusten de bevrijding van het door Duitsland bezette West-Europa.
Onder de naam "Operatie Overlord" namen de geallieerde troepen onder de vorm van de grootste amfibische landing in de geschiedenis van de Normandische kusten in.
"Overlord" was het begin van de bevrijding van West-Europa. In Oost-Europa ware de Duitsers al een het verliezen van de Sovjet-Unie en twee dagen daarvoor was Rome al door de geallieerden veroverd.
De meesten onder ons verstaan onder "D-Day" de bevrijding van Europa. In werkelijkheid is "D-Day" de start van "Operatie Overlord", de eerste dag dus van de invasie. Krijgskundig betekent "D-Day" de dag waarop een aanval of operatie is gepland. In de vroege ochtend van 6 juni werd gestart met de aanvallen op de Normandische stranden.
De operatie startte met luchtlandingen en een massale amfibische aanval. Na de landing werd allereerst gepoogd het Normandische bruggenhoofd te behouden en uit te breiden. Diverse operaties werden hiervoor ondernomen en tijdens "operatie Cobra" braken de geallieerden definitief door in de Duitse linies. Toen de Duitsers in de val liepen bij Falaise was de strijd in het geallieerd voordeel beslist. De weg naar Parijs lag open en de Franse hoofdstad werd ingenomen. Men beschouwt de bevrijding van Parijs over het algemeen het einde van "Operatie Overlord".
De keuze van de landingsplaats was vrij beperkt. Door het beperkte vliegbereik van de Britste jachtvliegtuigen werden het Nauw van Calais en de stranden van Normandië als "battle zone" gekozen. Calais lag het dichtst bij het Verenig Koninkrijk, de stranden waren het meest geschikt en de marsroute naar Duitsland was het kortst. Maar omdat een landing op deze kust erg voor de hand lag en Hitler ervan overtuigd was dat de geallieerden hier zouden landen, was dit stuk kust ook het zwaarst verdedigd. Dit gaf de doorslag in de keuze voor Normandië.
De geallieerde troepen stonden onder het algemeen bevel van de Amerikaanse Generaal, later president, Dwight D. Eisenhower. In januari 1944 werd de Britse veldmaarschalk Montgomery benoemd tot bevelhebber van de grondstrijdkrachten. Het is algemeen geweten dat beide topmilitairen niet altijd op dezelfde lijn stonden met als resultaat menige discussies tussen beiden.
In ieder geval: in februari 1944 herziet Montgomery het plan van "Operatie Overlord". Op 7 mei 1944 stelt Generaal Eisenhower de datum vast voor D-Day: het wordt 5 juni 1944.
Op 3 juni 1944 volgt de inscheping van de troepen voor de landing. Op 5 juni 1944 wordt de landing 24 uur uitgesteld vanwege de slechte weersomstandigheden. Op 6 juni 1944 is het zover: D-Day. Om 00.20 uur landen de eerste Britse en Amerikaanse luchtlandingsdivisies op de Normandische stranden en om 04.30 uur wordt het bekende Sainte-Mère-Eglise bevrijd.
Om een idee te geven over de getalsterkte: aanvankelijk zouden drie divisies vanuit de zee landen , ondersteund door twee luchtlandingsdivisies. Montgomery breidde dit snel uit tot vijf divisies over zee en drie via de lucht. In totaal zouden 47 divisies voor de operatie worden ingezet: 26 divisies Britten, Canadezen, Commonwealth-troepen, en vrije Europeanen en 21 Amerikaanse divisies. Onder bevel van Admiraal Bertram Ramsey zouden bij de invasie 6.000 vaartuigen worden ingezet, waaronder 4000 landingsvaartuigen en 130 oorlogsschepen voor de beschieting van de kust. Daarnaast zouden 12.000 vliegtuigen onder bevel van luchtmaarschalk Trafford Leigh-Mallory worden ingezet om de landingen te ondersteunen, inclusief 1.000 transportvliegtuigen om de 20.000 parachutisten en luchtlandingstroepen over te brengen. 5.000 ton bommen werden tegen de Duitse kustverdediging ingezet. Volgens later onderzochte documenten zouden 7.000 schepen aan de invasie hebben deelgenomen, inclusief indirect betrokken schepen.
"Operatie Overlord" en de weg naar de definitieve bevrijding liepen echter niet van een leien dakje. Ontzetten vele levens werden opgeofferd voor een vrij West-Europa. De geallieerde verliezen op D-Day zelf worden geschat op 10.000 waarvan 6.600 Amerikaanse, 2.700 Britse en ruim 900 Canadese.
In totaal kostte "operatie overlord" 209.000 geallieerde slachtoffers, waarvan 37.000 doden van de grondtroepen en 16.714 doden van de luchttroepen. 83.045 slachtoffers waren van de 21e Legergroep, samengesteld uit Britten, Canadezen en Polen. 125.847 slachtoffers waren Amerikanen.
Aan Duitse zijde lieten op D-Day zelf 4.000 tot 9.000 (schattingen) manschappen het leven. In totaal verloren de Duisters in de strijd in Normandië 393.689 manschappen waarvan ongeveer 200.000 krijgsgevangenen werden genomen.
Toch cijfers die tot de verbeelding spreken!
Hier worden we weer met onze neus op het feit gedrukt dat vrede veel mensenlevens eist.
Bron: Het Strijdersblad van NSB, artikel door Luc Bouvin.
Over de landing op Normandië heeft Sabaton een liedje gemaakt:
