Enkele jaren geleden heeft "onze Ward" het idee geopperd om "lichtjes op oorlogsgraven" te introduceren in onze Wuitensgemeente. Hij was voorstander om vanuit NSB Hamme een herdenkingscomité te sturen in nauwe samenwerking met het gemeentebestuur.
Na enkele moeilijke jaren (corona weet je wel) waar de plechtigheid doorging met slechts enkele bestuursleden van NSB Hamme, werd dit jaar op 26 december eindelijk het licht op groen gezet en een kort herdenkingsscenario uitgerold.
Klaroengeschal
Woord door de voorzitter Michel Smet
Kaarsjes en bloemetjes op de graven – naam per naam afroepen door Benny Boodts
Hapje en drankje in zaal Rico’s (Kon. Albertplein aangeboden door NSB)
Het woord van de voorzitter.
Mr de Burgemeester, heren schepenen, geachte aanwezigen,
welkom op deze samenkomst hier op het kerkhof van Hamme-centrum om onze gesneuvelden te eren.
Wij doen het op dit kerkhof omdat hier gesneuvelde soldaten liggen, maar in feite doen we dit voor alle gesneuvelden en overleden oud-strijders.
Het initiatief lichtjes op oorlogsgraven is ontstaan in Nederland, meer bepaald op het Canadese kerkhof van Holten en zo is dit overgegaan naar vele kerkhoven in andere landen. Op al die kerkhoven worden met kerstmis kaarsjes ontstoken en op de graven van de gesneuvelden geplaatst.
Ook hier in België hebben strijdersbonden en veteranen verenigingen dit mooi initiatief overgenomen met steun van de meeste gemeentebesturen zoals hier in Hamme waarvoor onze dank.
Tijdens de tweede wereldoorlog is er een periode geweest met verplichte verduisteringsmaatregelen tijdens de bezetting ingevoerd door de Duitsers. De bedoeling van deze verduisteringsmaatregelen was om te voorkomen dat geallieerde bommenwerpers hun weg naar Duitsland zouden vinden of materiaal zouden droppen. De navigatie werd hierdoor bemoeilijkt, hoewel niet onmogelijk gemaakt. In de praktijk betekende verduistering dat de burgers verplicht werden te voorkomen dat door ramen of andere openingen licht naar buiten kon schijnen. De luchtbeschermingsdienst zag erop toe dat de verduistering volledig werd toegepast. Was er buiten toch licht te zien dan werd de bewoner van het pand gesommeerd de ramen te blinderen en dat ging soms gepaard met harde hand. Dit blinderen gebeurde niet met conventionele gordijnen, maar met zwarte verf of zwart papier en kartonnen dozen. Hierdoor lekte er nauwelijks een straaltje licht naar buiten. Bij de verduistering van de gebouwen bleef het niet. De straatverlichting werd niet meer ontstoken en lampen van auto’s en fietsen mochten maar heel weinig licht uitstralen. Hierdoor was het erg donker op de straat. Dit was niet zonder risico, mensen verongelukten soms doordat ze in het duister de weg kwijt raakten.
Ik heb hier in zeer summiere woorden het ontstaan van oorlogslichtjes willen schetsen.
Geachte aanwezigen dit is niet zomaar een vertelling maar ik heb dit zelf beleefd en ik durf zeggen het was zeer beangstigend met af en toe het geronk van zware motoren, de lichtbundels die het luchtruim afzochten naar vliegtuigen en het luchtafweer met beschietingen begon. Dat zijn momenten in het leven van een jonge knaap die men nooit vergeet.
Ik zou hier willen besluiten als volgt : iedere gesneuvelde is een lichtje in de duisternis, deze jonge mensen die hun leven gaven voor de vrede mogen wij nooit vergeten.
Bedankt voor uw aandacht.
